21 lessen voor de 21e eeuw Samenvatting en bespreking | Yuval Noah Harari

1-zinnen samenvatting

21 lessen voor de 21e eeuw van Yuval Noah Harari pakt de dringende uitdagingen van onze tijd aan, zoals AI, klimaatverandering en verkeerde informatie, en dwingt ons opnieuw na te denken over wat het betekent om mens te zijn in een snel veranderende wereld.

Inleiding

21 lessen voor de 21e eeuw is een overzicht van de meest dringende vragen in de moderne wereld. Het probleem is dat de meeste mensen niet de luxe van tijd hebben om deze vragen te onderzoeken. Dat gezegd hebbende, iedereen die niet de tijd neemt om deze dilemma's te overwegen zal achterblijven wanneer ze ons overweldigen. Yuval Noah Harari stelt dus dat dit boek kan helpen het mondiale speelveld gelijk te trekken door kennis aan te bieden. Hij wil meer mensen helpen deel te nemen aan het debat over de toekomst van de menselijke soort. Deze toekomst zal geavanceerde kunstmatige intelligentie en één globale beschaving omvatten. De sleutel is hoe we deze problemen naast elkaar en AI kunnen oplossen.

Over Yuval Noah Harari

Yuval Noah Harari is een Israëlische publieke intellectueel en historicus. Hij is momenteel professor aan het departement geschiedenis van de Hebreeuwse Universiteit van Jeruzalem. Hij behaalde een Ph.D. aan het Jesus College in Oxford. Sapiens was Yuval's doorbraakwerk. Sindsdien heeft hij nog twee boeken gepubliceerd: Homo Deus en 21 lessen voor de 21e eeuw.

Harari's boeken zijn alom geprezen om hun inzicht en helderheid en zijn internationale bestsellers geworden. Hij staat ook bekend om zijn ideeën over de toekomst van de mensheid en de invloed van technologie op de samenleving.

StoryShot #1: Desillusie

Yuval Noah Harari begint het boek met te spreken over de desillusie die zichtbaar is in de moderne samenleving. Bijvoorbeeld de politieke desillusie die in veel Europese landen te zien is. Hij betoogt dat een van de drijvende factoren voor deze desillusie informatie-overload is. Onze hersenen verwerken niet gemakkelijk feiten, cijfers en vergelijkingen. Mensen denken in verhalen, en dit is hoe politieke desillusie zich kan verspreiden, wat leidt tot ideologieën als fascisme en communisme. De les die u hieruit kunt trekken is dat u verhalen moet gebruiken bij uw zakelijke inspanningen. U moet er ook voor zorgen dat deze verhalen eenvoudig zijn. 

De toekomst biedt mogelijkheden voor nieuwe soorten verhalen die mensen, supermensen en kunstmatige intelligentie omvatten. Harari gelooft dat AI steeds geavanceerder zal worden. Hij gelooft ook dat er binnenkort supermensen zullen ontstaan die AI en mensen combineren. Ondanks een verandering in de personages in onze verhalen, gelooft Harari nog steeds dat het liberale verhaal dat we nu zien, zal overheersen.

StoryShot #2: Werk

De toekomst van de werkplek zal aanzienlijk meer computers omvatten dan nu het geval is. Naarmate we een beter begrip ontwikkelen van menselijke emoties, verlangens en keuzes, zullen computers veelzijdiger worden op de werkplek. Harari gebruikt het voorbeeld van zelfrijdende voertuigen. Hij haalt een studie aan van de US National Highway Traffic Safety Administration uit 2012. Uit deze studie bleek dat bij 31% van de dodelijke ongevallen alcoholmisbruik, 30% snelheidsovertredingen en 20% bestuurders die zijn afgeleid een rol speelden. Geen van deze ongevallen zou mogelijk zijn met een zelfrijdende auto.

Vaak maken mensen zich zorgen over de mogelijkheid dat AI ons volledig vervangt op de werkplek, waardoor we geen baan meer hebben. Harari gelooft echter niet dat dit waar is. Hij gelooft dat AI juist zal helpen nieuwe banen voor mensen te creëren. Zij die bereid zijn om met AI samen te werken zijn degenen die zullen floreren op toekomstige werkplekken. Harari gelooft ook dat AI niet alleen de automatisering zal verbeteren, maar ook onze creativiteit. Juryleden van schaaktoernooien zoeken bijvoorbeeld voortdurend naar aanwijzingen dat een deelnemer hulp krijgt van computers. De gemakkelijkste manier om te zien of iemand vals speelt met behulp van een computer is wanneer hij bijzonder creatieve zetten speelt. Aangezien creativiteit een teken is van AI-invloed, kunnen we dus ook verwachten dat AI een belangrijke rol zal spelen in de creatieve kunsten.

De les van dit alles is dat de toekomst rooskleurig is. We moeten ons geen zorgen maken over het potentieel van AI op de werkplek, maar het zien als een kans. Deze hulpmiddelen kunnen ons helpen af te stappen van de alledaagse taken die mensen niet willen doen en ons in staat stellen meer tijd te besteden aan het verbeteren van de samenleving.

StoryShot #3: Vrijheid

Harari gelooft dat verkiezingen niet gaan over wat we denken, maar wat we voelen. Ondanks duidelijke gebreken in democratieën, geloven de meesten dat het nog steeds beter is dan alle alternatieven. Harari stelt dat big data en AI het potentieel hebben om de wereld in de toekomst te besturen. Als we beslissingen over onderwijs, werk en maatschappij kunnen nemen op basis van data, zijn er geen democratische verkiezingen nodig. We vertrouwen al op big data voor persoonlijke financiën, big business en oorlog. Het lijkt dus waarschijnlijk dat politieke beslissingen de volgende stap zijn. Harari geeft het voorbeeld van het gebruik van data in oorlogsvoering om dit argument kracht bij te zetten. Hij stelt dat telkens wanneer Palestijnen een telefoongesprek voeren of iets posten op sociale media, ze in de gaten worden gehouden door Israëlische microfoons, camera's, drones en software. Vervolgens worden deze gegevens geanalyseerd door algoritmen. Deze algoritmen vertellen de Israëlische veiligheidstroepen waar potentiële bedreigingen kunnen ontstaan. Zonder deze big data zouden de Israëlische soldaten ongeveer tweeënhalf miljoen Palestijnen niet onder controle hebben. Dit is een voorbeeld van big data die de menselijke besluitvorming vergemakkelijken.

StoryShot #4: Gelijkheid

Gegevens zijn veel toegankelijker dan onze huidige voorbeelden van middelen. Land, machines en andere middelen maken het gemakkelijk voor mensen om rijkdom te verwerven die voor anderen niet beschikbaar is. Maar gegevens zijn overal en kunnen zich met de snelheid van het licht verplaatsen. Je kunt zoveel kopieën maken als je wilt. Een toekomstig probleem is dus hoe het eigendom van gegevens het best kan worden geregeld. Deze kwestie is al opgedoken bij grote techbedrijven die worstelen om de juiste beslissingen te nemen over persoonlijke gegevens.

 

 

StoryShot #5: Gemeenschap

Technologieverslaving heeft grote gevolgen voor de menselijke band en de gemeenschap. Het internet heeft mensen die ver weg wonen geholpen om contact te houden. De auteur legt bijvoorbeeld uit dat hij gemakkelijk met zijn neef in Zwitserland kan spreken. Zonder technologie zou hij gemakkelijk de verbinding met dit familielid kunnen verliezen. Dit gezegd zijnde, heeft technologie een negatieve invloed gehad op onze meer directe verbindingen en gemeenschappen. De auteur legt uit dat technologie het voor hem moeilijker heeft gemaakt om tijdens het ontbijt met zijn man te praten, omdat zij voortdurend op hun smartphone kijken.

 

StoryShot #6: Beschaving

Historisch gezien is de mensheid verdeeld in talloze geïsoleerde beschavingen. Duizenden jaren geleden zouden deze beschavingen uit slechts een handvol mensen hebben bestaan. Hoewel het aantal onafhankelijke beschavingen in de loop der tijd is afgenomen, stelt Harari dat de toekomst een enkele wereldbeschaving in petto heeft. We zijn al in een stadium waarin we met bijna iedereen in de wereld contact kunnen opnemen. Het resultaat van dit type beschaving is dat mensen meer om hun vijanden zullen geven dan om hun partners, vanwege de toegenomen concurrentie.

StoryShot #7: Nationalisme

Harari wijst erop dat er een verschil is tussen goedaardig patriottisme en nationalisme. Patriottisme moet gebaseerd zijn op het idee dat je natie uniek is (wat voor alle landen geldt). Het is wanneer mensen gaan geloven dat hun natie superieur is dat er problemen ontstaan. Het probleem met nationalisme is dat deze bekrompen overtuigingen doorwerken in hun andere wereldbeelden. Harari gebruikt het voorbeeld van het klimaatsverandering scepticisme. Een linkse socialist zal zelden twitteren dat klimaatverandering een Chinese hoax is. Dit soort tweets wordt bijna uitsluitend geproduceerd door nationalistisch rechts. Deze nationalisten ontkennen liever een waarheid dan dat ze internationaal moeten werken om een mondiaal probleem op te lossen.

Harari gelooft dat technologie het potentieel heeft om de problemen op te lossen die het heeft aangemoedigd. Hij gebruikt het voorbeeld van laboratorium gekweekt vlees. Onderzoek suggereert dat dierlijke landbouw meer koolstof uitstoot dan alle vormen van transport samen. Dus, om klimaatverandering aan te pakken, moet er een alternatief zijn. Laboratoriumvlees zou dit alternatief kunnen bieden. Hoewel in het begin duur, legt Harari uit dat schoon vlees naar verwachting binnen tien jaar goedkoper zal zijn dan geslacht vlees. 

Harari stelt ook dat de manier waarop we politiek benaderen moet veranderen als we nationalisme willen tegengaan. Nationale politiek zal het probleem van de nationale identiteit nooit aanpakken. Dus moeten we politiek, wetenschap en economie globaliseren door middel van mondiaal bestuur.

 

StoryShot #8: Religie

Om ons te helpen het probleem van religie in de moderne samenleving te begrijpen, schetst Harari de drie soorten problemen waarmee we te maken hebben:

• Technische problemen
• Beleidsproblemen
• Identiteitsproblemen

Harari wijst erop dat Karl Marx eerder had betoogd dat religie niet veel heeft bij te dragen aan beleidsdebatten. De auteur is het daarmee eens en gelooft vervolgens dat oorlog tussen religies niet gebaseerd is op beleid. In plaats daarvan lijkt het een combinatie te zijn van technische en identiteitsproblemen. Dat gezegd hebbende, religie maakt het mogelijk dat de kleinste verschillen een significante impact hebben. Oosters-orthodoxe en westerse christenen zijn bijvoorbeeld verdeeld vanwege het al dan niet opnemen van de woorden "en de zoon" in een geloofsbelijdenis. Harari gelooft dus dat Freud mogelijk gelijk had toen hij beweerde dat religie een obsessie is voor kleine verschillen.

StoryShot #9: Immigratie

Harari begint met het noemen van de basisvoorwaarden voor immigratie. Er zijn er drie en dat zijn:

1. Het gastland laat immigranten toe in hun land
2. Van de immigranten wordt verwacht dat zij de normen en waarden van het gastland omarmen.
3. Als de immigranten integreren, worden zij uiteindelijk gelijkwaardige leden van het gastland.

Harari gelooft dat een groot deel van de mensen die een hekel hebben aan immigratie geen racisten zijn. Het zijn eigenlijk culturisten. De meeste mensen die anti-immigratie zijn, zijn dat omdat ze de huidige cultuur van hun land willen behouden. Zo zullen er talrijke liberale minderheden zijn die kunnen migreren naar een intolerante samenleving die door het gastland aanvaardbaar wordt geacht. Maar er zal een drempel zijn waar het aantal liberale minderheden de intolerante samenleving van het land zal tegenwerken. Om anti-immigratiemensen beter te begrijpen, moeten we aanvaarden dat zij eerder culturisten dan racisten zijn. 

StoryShot #10: Terrorisme

Harari gelooft dat de overreactie op terrorisme een veel grotere bedreiging vormt dan het terrorisme zelf. Terroristen hebben heel weinig mensen gedood, maar kunnen door politieke reacties miljarden angst aanjagen. De auteur wijst erop dat sinds 9/11 elk jaar slechts 50 mensen worden gedood in de EU, 10 in de VS en 7 in China. Wereldwijd sterven 25 duizend mensen door terrorisme en 7 miljoen mensen door luchtvervuiling. Ondanks dit verschil veroorzaakt terrorisme aanzienlijk meer angst en krijgt het veel meer aandacht.

Dus, in plaats van het aanmoedigen van angst in de samenleving, moet effectieve terrorismebestrijding volgens Harari de volgende drie dingen omvatten:

1. De regering moet ervoor zorgen dat hun acties tegen terreurnetwerken relatief verborgen blijven
2. De media moeten gedwongen worden om hysterie en overdreven berichtgeving over alles wat met terreur te maken heeft te vermijden.
3. U en alle andere burgers moeten hun verbeelding bevrijden van de terreur en zich herinneren hoe ongewoon terreurdaden zijn...

StoryShot #11: Oorlog 

De prevalentie van oorlog is de afgelopen decennia aanzienlijk gedaald. Harari denkt dat dit deels komt door onze overgang van vechten om grondstoffen naar vechten om kennis. Vroeger kon je tarwevelden, goudmijnen en olievelden verkrijgen door oorlogvoering. Je kunt kennis niet veroveren door oorlog. Harari gelooft dus dat moderne oorlogvoering gebaseerd zal zijn op informatietechnologie en biotechnologie in plaats van op geweren en bommen.

"Op dit moment geven mensen graag hun meest waardevolle bezit - hun persoonlijke gegevens - weg in ruil voor gratis e-maildiensten en grappige kattenvideo's. Het is een beetje zoals Afrikaanse en Indiaanse stammen die onbewust hele landen verkochten aan Europese imperialisten in ruil voor kleurrijke kralen en goedkope snuisterijen." - Yuval Noah Harari

StoryShot #12: Nederigheid

Het hoogtepunt van deze StoryShot is dat mensen van nature nederigheid tonen. Apen hebben de neiging ontwikkeld om de armen en behoeftigen te helpen. Ze ontwikkelden dit gedrag miljoenen jaren voordat de Bijbel de oude Israëlieten opdroeg hetzelfde te doen. Het is dus niet nodig om te vertrouwen op een religieuze tekst of andere leringen om de samenleving ervan te overtuigen dat ze nederigheid moet tonen. De samenleving zal van nature nederigheid tonen zonder religie.

 

StoryShot #13: God

"Moraliteit betekent niet 'goddelijke bevelen opvolgen'. Het betekent 'lijden verminderen'. Om moreel te handelen hoef je dus niet in een mythe of verhaal te geloven. Je hoeft alleen maar een diepe waardering voor lijden te ontwikkelen." - Yuval Noah Harari

Voortbordurend op zijn punt uit StoryShot 12, denkt Harari ook dat je niet in God hoeft te geloven om moreel te zijn. Moraliteit gaat over het verminderen van lijden en daarvoor is geen geloof in een mythe of verhaal nodig. Nogmaals, de samenleving hoeft niet in een machtige God te geloven om bang te zijn het juiste te doen. Immoreel gedrag werkt op de lange termijn altijd averechts, dus de samenleving zal degenen die zich zo gedragen altijd mijden. Niemand wil bijvoorbeeld leven in een maatschappij waar vreemden voortdurend verkracht en vermoord worden. 

 

StoryShot #14: Secularisme

"Vragen die je niet kunt beantwoorden zijn meestal veel beter voor je dan antwoorden die je niet in twijfel kunt trekken." - Yuval Noah Harari

Het alternatief voor het bouwen van een samenleving op God is het bouwen op secularisme. Harari merkt op dat we het fundament van de seculiere code moeten onthouden:

• Waarheid
• Compassie
• Gelijkheid
• Vrijheid
• Moed
• Verantwoordelijkheid

Verreweg de belangrijkste van deze kenmerken is de waarheid. Harari gelooft dat de sociale realiteit het ideaal is waarnaar we moeten streven. De sociale realiteit is gebouwd op een toewijding aan de moderne wetenschap in plaats van geloof. Zodra we wetenschappelijke prestaties ontdekken, moeten we ook de verantwoordelijkheid van deze bevindingen koesteren. Schrijf deze wetenschappelijke bevindingen niet toe aan goddelijke beschermers en zie ze in plaats daarvan als een resultaat van menselijke kennis en compassie. 

Door deze seculiere benadering wordt het idee van blind bidden voor verandering ter discussie gesteld. In plaats van te hopen op verandering, kan de samenleving actief zorgen voor positieve verandering.

 

StoryShot #15: Onwetendheid

Net als dieren nemen mensen de meeste beslissingen op basis van emotionele reacties en snelkoppelingen. Maar emoties en heuristiek volstaan niet in de moderne wereld. De sleutel tot menselijk succes in de moderne wereld is ons vermogen om samen te denken in grote groepen. Dit heeft ons in staat gesteld te vertrouwen op de vaardigheden van anderen voor bijna onze behoeften. Steven Sloman en Philip Fernbach noemen dit de "kennis illusies". Met onze huidige collectieve kennis is het vinden van de waarheid door individuele experimenten tijdverspilling. We kunnen beter individueel onwetend blijven, maar collectieve kennis creëren.

StoryShot #16: Gerechtigheid 

Bij het evalueren van rechtvaardigheid is het belangrijk om rekening te houden met de waarden, geschiedenis en huidige omstandigheden van een specifieke samenleving. We moeten rechtvaardigheid niet zien als een verzameling universele principes die nooit veranderen. 21 lessen voor de 21e eeuw raadt af om gerechtigheid te zoeken in wraak, omdat dit alleen maar een cyclus van geweld en lijden creëert.

De wereld is complex en onderling verbonden. Mensen kunnen gemakkelijk bijdragen aan onrecht zonder het te beseffen. Onrecht bestaat overal en de meeste mensen zijn zich niet bewust van hun rol hierin.

StoryShot #17: Post-Truth

De moderne wereld zit vol nepnieuws. Toch gelooft Harari dat een soort nepnieuws al eeuwenlang bestaat. Hij beschrijft modern nepnieuws als duizend mensen die een maand lang een verzonnen verhaal geloven. Als een miljard mensen duizend jaar lang een verzonnen verhaal geloven, noemt Harari dat religie. Toch kunnen we leren over de kracht van fictie door naar religie te kijken. Fictie kan mensen samenbrengen en grootschalige menselijke samenwerking mogelijk maken. Dus moeten we fictie gaan gebruiken om goede wetenschap naar de massa te brengen. Zo is een goede sciencefictionfilm veel meer waard dan een artikel in Science of Nature.

StoryShot #18: Science Fictie

Voortbordurend op de vorige StoryShot praat Harari wat dieper over sciencefiction. Hij gelooft dat het het belangrijkste artistieke genre in de 21e eeuw is. Dat gezegd hebbende, de meest populaire sciencefiction is niet noodzakelijkerwijs erg accuraat, bijvoorbeeld The Matrix en Westworld. Sciencefiction moet dus meer verantwoordelijkheid nemen in de manier waarop het wetenschappelijke realiteiten weergeeft. Als we deze verantwoordelijkheid niet nemen, blijven we achter met een maatschappij waarin de meeste mensen zich op de verkeerde problemen richten.

Volgens Harari is de grootste tekortkoming van sciencefiction de verwarring van intelligentie met bewustzijn. Hij maakt zich geen zorgen over een oorlog tussen robots en mensen. Hij denkt eerder aan een conflict tussen een kleine groep bovenmenselijke elites. Zo stelt Harari dat Karl Marx nog steeds een betere gids is voor kunstmatige intelligentie dan Steven Spielberg.

 

StoryShot #19: Onderwijs 

"In een wereld die overspoeld wordt door irrelevante informatie, is duidelijkheid macht." - Yuval Noah Harari

Veel van wat kinderen vandaag leren zal in 2050 irrelevant zijn. Leerkrachten moeten dus ophouden hun leerlingen te overladen met informatie en hun vermogen ontwikkelen om nieuwe informatie te begrijpen. Toekomstige volwassenen moeten belangrijke informatie kunnen identificeren tussen alle irrelevante gegevens.

Onderwijsdeskundigen dringen er nu op aan dat scholen gaan onderwijzen wat Harari de vier C's noemt:

1. Kritisch denken
2. Communicatie
3. Samenwerking
4. Creativiteit

StoryShot #20: Betekenis

Harari betrekt de leer van Boeddha erbij om de vloeibaarheid van betekenis te verklaren. De Boeddha leerde dat er drie fundamentele universele realiteiten zijn:

1. Alles verandert voortdurend
2. Niets heeft een blijvende essentie
3. Niets is volledig tevreden

Omdat alles steeds verandert, gelooft de Boeddha dat het leven geen zin heeft. Dit is echter geen probleem. Je hoeft niet te proberen betekenis te scheppen; lijden komt voort uit pogingen daartoe.  

StoryShot #21: Meditatie

Harari is het eens met oude filosofen door te stellen dat de diepste bron van ons lijden onze geest is. In feite bestaat lijden niet objectief buiten de geest. Meditatie stelt je in staat deze realiteit beter te begrijpen en je geest uit te dagen. Het helpt je te focussen op je bewustzijn, het grootste mysterie in het universum. Meditatie bereidt ons ook voor op de toekomst, want Harari gelooft dat we onze geest moeten begrijpen voordat de algoritmen een match voor ons maken.

Definitieve samenvatting en evaluatie

21 lessen voor de 21e eeuw is een boek dat naar de toekomst kijkt. Harari gelooft dat technologie veel van de problemen kan oplossen die we tot nu toe in de 21e eeuw zijn tegengekomen. Dat gezegd hebbende, kunnen er problemen ontstaan door de ontwikkeling van technologie als we niet bereid zijn om het te integreren in onze samenleving. Veel mensen maken zich bijvoorbeeld zorgen dat AI onze banen zal inpikken. Harari stelt in plaats daarvan dat het accepteren van AI op de werkplek zal leiden tot het schrappen van alledaagse klusjes die niemand wil doen, zodat mensen zich kunnen richten op belangrijkere en leukere taken. Dit is het thema door het hele boek heen, waarbij elke les een probleem behandelt waar we op dit moment mee te maken hebben en naar de toekomst kijkt voor mogelijke oplossingen.

Disclaimer

Dit is een onofficiële samenvatting en analyse.

Beoordeling

Hoe zou je 21 Lessen voor de 21e Eeuw beoordelen op basis van deze samenvatting?

Gerelateerde boeksamenvattingen

• Sapiens door Yuval Noah Harari
• Homo Deus door Yuval Noah Harari
• Nexus door Yuval Noah Harari
• Alleen Samen door Sherry Turkle
• Tien lessen voor een post-pandemische wereld door Fareed Zakaria
• Feitelijkheid door Hans Rosling, Ola Rosling en Anna Rosling Rönnlund
• Life 3.0 door Max Tegmark
• Hoe een geest te creëren door Ray Kurzweil
• Over tirannie door Timothy D. Snyder
• Waarom landen falen door Daron Acemoglu en James Robinson
• Greenlights door Matthew McConaughey
• Het Geluksproject door Gretchen Rubin
• 12 regels voor het leven door Jordan Peterson